Πάσχα, νησί του-

(Papa Nui). Νησί της Χιλής στον νοτιοανατολικό Ειρηνικό (180 τ. χλμ.) ενωμένο στην επαρχία Βαλπαραΐσο. Βρίσκεται απομονωμένο στον απέραντο ωκεανό, έχει σχήμα τριγώνου, στις κορυφές του οποίου υψώνονται τρεις ηφαιστειακοί κώνοι (ο ψηλότερος είναι ο Σέρο Τερεβάκα, 600 μ.), οι οποίοι περιβάλλουν τον κεντρικό κώνο της Βαϊτέα. Οι ορμητικοί άνεμοι, που το χτυπούν φέρνοντας αφθονότατες βροχές, του προσδίδουν δροσερό κλίμα, αλλά το στερούν από ψηλή βλάστηση. Λείπουν επίσης τα πηγαία νερά και οι ποταμοί, αλλά οι λίμνες, που σχηματίζονται στους ηφαιστειακούς κρατήρες αποτελούν σημαντικά υδάτινα αποθέματα. Οι πλουτοπαραγωγικές πηγές του είναι κυρίως η κτηνοτροφία χοίρων και προβατοειδών, που ευνοείται από τους εκτεταμένους βοσκοτόπους, καθώς και τα προϊόντα μιας μέτριας γεωργίας. Μικρής σημασίας αντίθετα είναι η αλιεία. Το νησί ανακαλύφθηκε την ημέρα του Πάσχα του 1722, από τον Ολλανδό Β. Ρόγκεβεεν. Η καταγωγή του πληθυσμού του, που άλλοτε ήταν πολυάριθμος, και η προέλευση των λειψάνων ενός παλαιού πολιτισμού έχουν προκαλέσει αρκετές συζητήσεις και διαφωνίες. Οι πρώτοι κάτοικοι, Πολυνήσιοι, όπως φαίνεται, έφτασαν τον 11ο αι. και επιβλήθηκαν σε λαούς κεντρασιατικής προέλευσης, που μετανάστευσαν μερικούς αιώνες αργότερα. Είναι βέβαιο ότι οι ιθαγενείς δεν ξεπέρασαν τη στάθμη της εποχής του λίθου και γι’ αυτό φαίνονται ακόμα πιο παράξενες ορισμένες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, όπως τα μοάις, τεράστια μονολιθικά αγάλματα, τα ερείπια ναών και τα μαυσωλεία. Μοάις, τεράστια μονολιθικά αγάλματα – προτομές με μακρύ κεφάλι, σε πλαγιές ηφαιστείου στο νησί του Πάσχα. Χάραγμα σε βράχο, που παριστάνει τον «άνθρωπο-πουλί», στο ηφαίστειο Ράνο-Κάο.